جواهرات سینمایی, جواهرات ملی ایران, سرگذشت جواهرات معروف
تاج کیانی پادشاهان قاجار
تاریخچه تاج کیانی
تاج کیانی پادشاهان قاجار یکی از قدیمی‌ترین تاج‌هایی هست که در خزانه ملی جواهرات ایران نگهداری می‌شود. این تاج به احتمال زیاد در سال 1212 ه.ش. به دستور فتحعلیشاه قاجار ساخته شده است.
جقه میانی قسمت بالای تاج، در زمان فتحعلیشاه وجود نداشته و تاج با جقه‌های متفاوتی استفاده می‌‌شده است. مانند همین پرتره که در آن جقه‌ای که در سمت راست تصویر می‌باشد در جلوی تاج نصب شده است.
عکسی که در پایین آمده اولین عکسی است‌که از تاج کیانی گرفته شده است. Antoin Sevruguin گرجستانی در اواسط دهه 1870 م. از تفلیس به تهران آمد و اولین استودیوی عکاسی تجاری را در خیابان علاالدوله راه‌اندازی کرد. استودیوی عکاسی او از ابتدا مورد توجه و اعتماد دربار قاجار قرار گرفت. این عکس از تاج هم اولین عکس حرفه‌ای می‌باشد که توسط عکاس گرجی گرفته شد.
مستندات موجود در خزانه ملی جواهرات ایران، توسط تیم کانادایی در سال 1347 ه.ش. به دقت بررسی شد. طبق این مدارک جقه جلوی این تاج برای مراسم تاجگذاری مظفرالدین شاه در سال 1275 ه.ش. ساخته شده است.
مظفرالدین شاه برای مراسم رسمی از این تاج استفاده می کرده و در اکثر موارد از پیش کلاهی که دریای نور روی آن بوده است استفاده می کرده است. درباره این پیش کلاه و الماس دریای نور اینجا بیشتر بخوانید.
این جقه با زنجیر طلا و پین هایی به قسمت مخملی تاج وصل شده و تا کنون به همین صورت باقی مانده است.
مشخصات ظاهری تاج
ارتفاع این تاج 32 سانتیمتر و قطر آن 19.5 سانتیمتر می‌باشد. در ساخت این تاج حدود 1800 مروارید گرد که قطر آنها بین 7 تا 9 میلیمتر می باشد بکار رفته است.
حدود 300 قطعه زمرد در این تاج بکار رفته است. بزرگترینِ زمرد، به شکل دایره و به وزن حدود 80 قیراط می‌باشد که در قسمت میانی جقه قرار گرفته است.
علاوه بر این، تعداد زیادی الماس در برش‌ها و شکل‌های مختلف برای تزئین استفاده شده است. بزرگ ترین الماس، در میانه گلی روی مرواریدهاست که وزن آن حدود 23 قیراط می باشد.
از حدود 1500 قطعه سنگ قرمز بکار رفته در تاج کیانی، قطعات بزرگ، اسپینل و قطعات ریزتر، یاقوت قرمز می‌باشند. بزرگترین اسپینل به وزن حدود 120 قیراط در قسمت بالای کلاه در میانه قسمت مخملی قرار گرفته است.
طبق یادداشتهای موجود این اسپینل متعلق به شاهزاده‌ای مغول بوده و نادرشاه در یکی از جنگهایش آن‌را به غنیمت گرفته‌بود. بعد از ترور نادرشاه آغا محمدخان قاجار به قدرت رسید. آغا محمدخان این سنگ و تعداد دیگری جواهرات را با شکنجه کردن شاهرخ، نوه نادرشاه، از او گرفت.
در سریال جیران، که بخشی از زندگی ناصرالدین شاه را روایت می‌کند، نمونه مشابه این تاج ساخته شده و با همین نام در فیلم مورد استفاده قرار گرفته است.
تاجی که جایگزین تاج کیانی شد
این تاج از سال 1212 ه.ش. که به دستور فتحعلیشاه ساخته شد تا سال 1304 ه.ش. برای تاجگذاری و دیگر مراسم رسمی توسط همه پادشاهان استفاده می‌شد. تا اینکه در سال 1304 ه.ش. به دستور رضا پهلوی، بنیانگذار سلسله پهلوی، تاج پهلوی ساخته شد و جایگزین این تاج گردید.
